بوبین برق پیشرو یکی از قطعات حساس سیستم برق موتورهای ۱۲۵ سیسی است که وظیفه تولید ولتاژ برای روشنایی، جرقه و شارژ باتری را دارد. تشخیص بهموقع عیوب بوبین از خرابیهای بزرگتر جلوگیری میکند و هزینههای سرویس را کاهش میدهد. در این مطلب علائم خرابی، نحوه تست ساده و نکات نگهداری عملی را میبینید.
۱.بوبین برق پیشرو چیست و چه کاری انجام میدهد؟
— تعریف کوتاه
بوبین پیشرو یک سیمپیچ استاتور/پیکاپ است که در زمان چرخش روتور ولتاژهای AC تولید میکند و برای شارژ و تغذیه مدارهای چراغ و CDI/اکسلکننده استفاده میشود.
— کاربرد در موتور ۱۲۵
در موتورهای ۱۲۵cc این بوبین معمولاً برای چراغ جلو، نشانگرها و گاهی بهعنوان منبع کمکی شارژ به کار میرود.
۲.نشانههای خرابی بوبین پیشرو
- روشننشدن یا کمنور شدن چراغ جلو در دورهای بالا/پایین.
- قطع و وصل جریان چراغها یا نوسان روشنایی.
- افزایش بار روی سیستم الکترونیکی یا بالا رفتن دمای قطعه.
- هنگام تست، خواندن اهممقاومت خارج از محدوده نرمال (بسته به مدل).
۳.روش ساده تست بوبین (ابزار: مولتیمتر)
— تست مقاومت (اهممتر)
- موتور خاموش و شمع/باطری قطع باشد.
- سیمهای بوبین را جدا کن و دو سر بوبین را با اهممتر اندازه بگیر.
- مقدار اهم را با مقدار مرجع سازنده مقایسه کن (اگر ندارید، برای بوبینهای چراغ معمولاً چند اهم تا چند ده اهم معقول است — اگر خیلی بینهایت/باز یا صفر است خراب است).
— تست ولتاژ (استاتور در حال کار)
- موتور را راهاندازی کن (اگر ایمن نیست، تکنسین انجام دهد).
- با مولتیمتر روی AC ولتاژ خروجی بوبین را در دور ارام و دور بالا اندازه بگیر.
- نوسان یا نبود ولتاژ نشاندهنده مشکل پیکاپ/اتصالات یا بوبین است.
نکته: اگر به مقادیر مرجع دسترسی نداری، بهترین کار مقایسه با یک بوبین سالم همان مدل است.
۴.نصب و نگهداری صحیح
- هنگام نصب از سالم بودن پایهها و واشرها مطمئن شو تا لرزش باعث آسیب نشود.
- اتصالات و کانکتورها را تمیز و روغنزدایی کن؛ از اسپری تماس الکتریکی مناسب استفاده کن.
- از سیمکشیهای نزدیک به گرما یا روغن دور نگه دار.
- اگر بوبین مدل «داخل روغن» است، از آببندی مناسب و سالم بودن لاستیکها مطمئن شو.
۵.قطعات مرتبط و جایگزین
- پیکاپ ۲ بوبین پیشرو (125cc) — چک کن مدل دقیق سازگار باشه.
- رابط ترانزیستور/رله و کابلها — گاهی مشکل از رابط است نه خود بوبین.
- اگر ذغال/رله مرتبط وجود دارد، همزمان بررسیشان کن.
نکات ایمنی
- قبل از تست یا باز کردن سیمکشی، باتری را جدا کن.
- از دستکش عایق و ابزار مناسب استفاده کن.
- اگر مطمئن نیستی، کار را به تعمیرکار متخصص بسپار.
چگونه بفهمم بوبین برق پیشرو خراب شده؟
کمنور شدن چراغها، قطع و وصل جریان، یا خواندن مقاومت غیرمعمول با اهممتر از نشانههای رایج خرابی است.
آیا خودم میتوانم بوبین را تعویض کنم؟
اگر تجربه فنی و ابزار مناسب داری بله؛ اما دقت کن مدل سازگار را تهیه کنی و اتصالات را صحیح وصل کنی. در غیر این صورت به تکنسین مراجعه کن.
تفاوت بوبین داخل روغن و بوبین معمولی چیست؟
بوبین داخل روغن در محیط روغنی نصب میشود و معمولاً عمر بیشتری دارد و نیاز به آببندی دارد؛ اما برای عملکرد صحیح باید از نمونه سازگار استفاده شود.
بسیار عالی بود